Cùng với sự giao thoa tri thức, văn minh nhân loại trên toàn thế giới, các tác phẩm văn học ngày càng được dịch ra nhiều phiên bản ngôn ngữ khác nhau. Đặc biệt là tại Việt Nam, tỷ lệ sách nước ngoài là không nhỏ. Đó là lý do vì sao nhu cầu dịch sách lại ngày càng phát triển hơn.
Vậy dịch sách là gì? Địa chỉ nào dịch sách đáng tin cậy trên thị trường hiện nay?
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Dịch sách là gì?
Để hiểu hơn về ngành này, chúng ta cần định nghĩa chính xác dịch sách là gì?
Dịch thuật nói chung là việc truyền tải thông điệp từ một ngôn ngữ này tới ngôn ngữ khác, nhằm thể hiện một mục đích nhất định.
Dịch sách là mảng nhỏ nằm trong dịch thuật, với nhiệm vụ dịch thuật các ấn phẩm xuất bản chính thức. Các loại sách hay ấn phẩm này thường rất đa dạng thể loại và nội dung: tiểu thuyết, báo, tạp chí, sách chuyên ngành, khoa giáo,…
Dịch sách được coi như loại hình dịch thuật khó và có rất nhiều thách thức. Bởi không chỉ chuyển ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, việc thể hiện câu từ cũng rất quan trọng, làm sao để hay, hấp dẫn và thu hút độc giả.
Ngay cả những dịch thuật viên nổi tiếng hiện nay cũng không thể chắc mình có thể hoàn thành việc dịch thuật sách tốt hay không. Vì sự đồng bộ về trình độ ngôn ngữ, cách diễn đạt, phong cách viết và lối tư duy của tác giả gốc bộ sách là rất quan trọng. Chính vì vậy, ngành dịch sách tuy thu nhập cao, nhưng cũng rất khắt khe và khó khăn.
2. Dịch sách bao gồm tài liệu nào?
Các đơn vị nhận dịch sách hiện nay hầu như không giới thiệu loại tài liệu dịch. Thông thường, dịch sách sẽ được ứng dụng cho dạng tài liệu văn học: truyện ngắn, thơ, kịch bản, tiểu thuyết. Số lượng đầu sách được dịch và xuất bản lên tới hàng triệu bản.
Hiện tại, dịch vụ dịch thuật sẽ bao gồm những dạng tài liệu:
- Tác phẩm truyện ngắn và lý luận văn học.
- Truyện ngắn, tiểu thuyết, văn, thơ.
- Tài liệu sách có nguồn trong và ngoài nước.
- Tạp chí, ấn phẩm văn học trong và ngoài nước.
- Tài liệu bản thảo sách, truyện, báo.
- Luận văn, nghiên cứu khoa học.
- Sách chuyên ngành các lĩnh vực trong cuộc sống.
- Ngôn ngữ dịch: từ Anh – Việt, Trung – Việt, tiếng Hàn, Nhật và rất nhiều ngôn ngữ khác.
3. Những yêu cầu khi dịch thuật sách
Không giống các giấy tờ hay tài liệu khác, sách chứa đựng nhiều kiến thức về khoa học và đời sống, văn hóa tại nơi tác giả sống. Đôi khi chỉ cần thông qua trang sách, tác giả sẽ gửi gắm vào đó nhiều thông điệp, ẩn ý sâu xa. Vì vậy nếu dịch thuật chỉ được thực hiện hời hợt và qua loa, rất khó để đảm bảo được ý nghĩa của tác phẩm.
Vì vậy, việc dịch sách sẽ cần đáp ứng những yêu cầu như sau:
– Am hiểu văn hóa
Một cuốn sách không chỉ đơn thuần cung cấp tri thức. Mà qua đó, độc giả có thể hiểu hơn văn hóa vùng miền, địa danh và quê hương của chính tác giả. Nhất là sách lịch sử hoặc tài liệu tái hiện sự kiện văn hóa, xã hội. Do đó dù là thể loại sách như thế nào, người dịch sách cũng cần am hiểu văn hóa nơi xuất bản sách.
– Kỹ năng đọc hiểu tốt
Khả năng đọc hiểu giúp cho họ dịch sách một cách trọn vẹn và đầy đủ ý nghĩa hơn. Dịch sách cần dịch nhiều tài liệu thuộc đa dạng thể loại. Đó hoàn toàn có thể là văn bản khoa học hoặc câu chuyện giả tưởng. Trong tác phẩm còn có thể xuất hiện ẩn dụ, nói giảm nói tránh hoặc tiếng lóng.
Do đó có thể nói, khả năng đọc hiểu của người dịch quyết định tới 70% thành công cho cuốn sách.
– Trình độ dịch
Muốn truyền tải được câu chuyện đúng nội dung mà tác giả gửi gắm, bản dịch cần có tính xác thực, truyền tải được hết thông điệp một cách đúng bản chất.
Tình trạng dịch giả làm sai văn phong, sai thông điệp của cuốn sách là rất phổ biến. Chính điều này có thể biến một siêu phẩm trở nên thất bại ngay lập tức.
– Khả năng diễn đạt
Dịch sách là công việc cần chuyển đổi ngôn ngữ. Bản dịch sẽ được viết lại bởi chính dịch thuật viên, vì vậy họ cần có khả năng diễn đạt chân thức, sát nghĩa. Tuyệt đối không thể vì suy nghĩ cá nhân gây ra sự sai lệch dụng ý tác giả truyền đạt.
